Trang chủ   Tin tức   Cơ sở dữ liệu    Đăng ký   Giới thiệu   Tìm kiếm: 
Infinite Menus, Copyright 2006, OpenCube Inc. All Rights Reserved.

Tương thích với
HỌ

Tên Khoa học: Tetracentraceae
Tên tiếng Anh: Tetracentron
Tên tiếng Việt: Thủy thanh
Tên khác: Tetracentrales

MÔ TẢ CHUNG

Họ Thủy thanh là tên gọi để chỉ một họ thực vật có hoa. Họ này được nhiều nhà phân loại học công nhận.

Họ Tetracentraceae chỉ có một chi với một loài duy nhất, là họ thứ hai trong bộ Trochodendrales. Bộ này cũng chỉ có hai họ, hai chi và cả hai chi đều phân bố ở châu Á, chúng đều là thành phần của thực vật kỉ Đệ tam Bắc bán cầu (Takhtajan, 1970: 97). Trochodendrales thuộc liên bộ Hamamelidanae, phân lớp Hamamelididae, lớp Hai lá mầm - Dicotyledoneae (Takhtajan, 1970: 130). Do vậy nó được coi là mắt xích quan trọng trong quá trình tiến hóa từ Magnoliidae lên Hamamelididae. Điều đó được thể hiện trong các đặc điểm giải phẫu. Về giải phẫu của nó cho thấy gần với cây Hạt trần nguyên thủy như Cycadales. Ở đây yếu tố dẫn là quản bào, trong phần nguyên mộc, gỗ quản bào này có những đường vòng hay xoắn nhưng ở hậu mộc phổ biến là hình thang. Về chức năng có sự phân phối chức năng giữa các quản bào rộng, màng mỏng có thủng lỗ đơn tương đối rõ ở phần gỗ sớm và các quản bào hẹp có màng dày (Takhtajan 1964). Theo Bailey tia của nó dị hình (nhiều dãy và một dãy) có tận cùng dài. Đây là kiểu tia nguyên thủy hơn so với các cây Hạt kín hiện đại với sự thủng lỗ hình thang. Về mấu của lá thuộc loại ba hổng là loại mấu nguyên thủy trong Hạt kín (Bailey & Nat, 1945, theo Takhtajan, 1964). Chính điều đó cho thấy vai trò quan trọng của Tetracentraceae trong chuỗi tiến hóa của thực vật Hạt kín và một lần nữa cho chứng tỏ tính độc đáo về nguồn gen mà còn có tầm quan trọng về khoa học của núi Hoàng Liên trong việc nghiên cứu các mắt xích tiến hóa của cây Hạt kín

Hệ thống APG II năm 2003 (không thay đổi so với hệ thống APG năm 1998) không công nhận một cách chính thức việc sử dụng tên gọi họ này và gộp loài duy nhất của họ vào trong họ Trochodendraceae. Tuy nhiên, APG và APG II đều cho phép tách riêng họ Tetracentraceae ra, không đặt cả hai họ như đã đề cập vào trong bộ nào và để chúng trong số các dòng dõi cơ sở của thực vật hai lá mầm thật sự.

Việc chia tách như thế tạo ra hai họ, mỗi họ chỉ có 1 loài cây thân gỗ với họ Tetracentraceae là thủy thanh (Tetracentron sinense) có ở tây nam Trung Quốc và Nepal, còn họ Trochodendraceae với côn lan (Trochodendron aralioides) có ở Nhật Bản và miền bắc Đài Loan. Hai loài cây này chia sẻ đặc trưng chung là có chất gỗ (xylem) thứ cấp không có mạch, và đây là điều cực hiếm trong số thực vật hạt kín. Do lớp gỗ không có mạch gợi ý về tính nguyên thủy của hai loài này nên chúng luôn nhận được sự chú ý từ giới các nhà phân loại học. Tuy nhiên, trên website của APG[3] người ta coi họ này chứa hai loài nói trên và thuộc bộ Côn lan (Trochodendrales). Gần đây, trong một bài viết năm 2005 tại sinhocvietnam, tiến sĩ Nguyễn Nghĩa Thìn cho rằng loài thủy thanh có mặt tại khu vực Sa Pa, Lào Cai nhưng chưa đặt tên tiếng Việt cho nó.

Hiện tại, loài này được đặt là Tứ trụ

Hệ thống Cronquist năm 1981 chấp nhận cả hai họ và đặt chúng trong bộ Côn lan thuộc phân lớp Hamamelidae của lớp Magnoliopsida.

Hệ thống Dahlgren có sự lựa chọn tương tự trong cấp họ và bộ, nhưng đặt bộ này trong siêu bộ Rosanae của phân lớp Magnoliidae.

Hệ thống Dahlgren có sự lựa chọn tương tự trong cấp họ và bộ, nhưng đặt bộ này trong siêu bộ Rosanae của phân lớp Magnoliidae.

Hệ thống Engler phiên bản cập nhật năm 1964 đặt cả hai họ trong bộ lớn Magnoliales của phân lớp Archychlamydeae thuộc lớp Dicotyledoneae.

Hệ thống Wettstein cập nhật lần cuối năm 1935 hợp nhất cả 2 loài trong họ Trochodendraceae và đặt trong bộ Polycarpicae (tên gọi cũ hơn của bộ Magnoliales) thuộc phân lớp Choripetalae của lớp Dicotyledones.

PHÂN LOẠI KHOA HỌC
Giới: Thực vật
Ngành: Magnoliophyta
Lớp: Magnoliopsida
Bộ: Tetracentrales

CÁC CHI
Tetracentron

BVN - BotanyVN - Botany Research and Development Group of Vietnam
(©) Copyright 2007-2025