Trang chủ   Tin tức   Cơ sở dữ liệu    Đăng ký   Giới thiệu   Tìm kiếm: 
Infinite Menus, Copyright 2006, OpenCube Inc. All Rights Reserved.

Tương thích với

TIN TỨC > THUẬT NGỮ THỰC VẬT

Danh pháp các taxon thuộc các bậc phân loại trên loài

Cập nhật ngày 28/4/2011 lúc 3:11:00 PM. Số lượt đọc: 7456.

1. Danh pháp chi

Là một danh từ hoặc một từ nào đó được coi là danh từ chủ số ít được viết ở vị trí thứ nhất trong danh pháp loài. Danh từ này có thể bắt nguồn từ nhiều nguồn khác nhau:

Từ tên gọi Latin của một cây, con nào đó đã có sẵn hoặc một tên gọi cây, con bằng tiếng Anh, Pháp,… được Latin hóa như: Quercus(cây Sồi), Rosa (cây Hoa hồng), Piper(cây Tiêu)…

Bắt nguồn từ tên một nhà thực vật học như: Caesalpinia (từ tên riêng Caesalpin), Bauhinia (từ tên riêng Bauhin), Tournefortia (từ tên riêng Tournefort)…

Từ một địa danh như: Washingtonia (từ địa danh Washington), Taiwania (từ địa danh Taiwan)…

Ghép một tiếp đầu ngữ hay một gốc từ với một tên chi có sẵn như:

NeolitseaĐược ghép bởiNeo+ Litsea
Nothofagus-Notho + Fagus
Dendropanax-Dendro + Panax
Acanthopanax -Acantho + Panax
Allospondias-Allo + Spondias
Parashorea-Para + Shorea
Neofelis-Neo + Felis
Metapenaeus-Meta + Penaeus
Parapenaeus-Para + Penaeus

Ghép một tiếp đầu ngữ hay một gốc từ với một gốc từ bất kì như:

Rhododendron Được ghép bởiRhodo + dendron
Pterospermum-Ptero + spermum
Pterocarpus-Ptero + carpus
Dipterocarpus-Diptero + carpus
Calophyllum-Calo + phyllum
Ophiocephalus-Ophio + cephalus
Decapterus-Deca + pterus
Pseudoryx-Pseud + oryx
Capricornis-Capri + cornis

2. Danh pháp họ

Trong thực vật học, để có danh pháp các taxon bậc họ người ta lấy thân từ của chi mẫu (chi tiêu biểu của họ) ghép thêm hậu tố -aceae.

Cần biết rằng, tên chi có thể là danh từ thuộc nhóm đồng âm tiết, cũng có thể thuộc nhóm dị âm tiết. Trong mỗi trường hợp cách lấy thân từ có khác nhau:

Đối với những tên chi là danh từ thuộc nhóm đồng âm tiết, chỉ cần cắt bỏ đuôi từ (âm cuối bắt đầu bằng nguyên âm) là có thân từ

Ví dụ:

MagnoliaMagnoliMagnoliaceae
PinusPinPinaceae
PodocarpusPodocarpPodocarpaceae
PterocarpusPterocarpPterocarpaceae

Đối với những tên chi là danh từ thuộc nhóm dị âm tiết, phải lấy thân từ ở cách 2 (sở hữu cách) số ít, có nghĩa là chuyển danh từ tên chi sang cách 2 số ít rồi bỏ đuôi từ để có thân từ

Ví dụ:

Tên chi Cách 2Thân từTên họ
JuglansJuglandisJugland-Juglandaceae
Salix Salicis Salic- Salicaceae
StyraxStyracisStyrac- Styracaceae

Trong động vật học, để có tên họ người ta lại dùng hậu tố -idae (trùng với hậu tố trong danh pháp phân lớp ở thực vật) để nối vào thân từ của danh pháp chi.

Ví dụ :

HylobatesHylobatHylobatidae
Canis CanCanidae
FelisFelFelidae

Nhưng một số họ thì:

AnasAnatisAnatAnatidae
Gecko Geckonis GeckonGeckonidae

3. Danh pháp các taxon trên họ

Trong thực vật học, để có danh pháp taxon các bậc trên họ, người ta thực hiện như sau:

Danh pháp bộ: ghép hậu tố -ales vào thân từ của tên họ mẫu

Danh pháp lớp: ghép hậu tố -opsida vào thân từ của tên bộ mẫu

Danh pháp ngành: thay hậu tố -psida của tên lớp mẫu bằng hậu tố -phyta

Trong động vật học thì rất phức tạp, tùy nhóm thú, chim, cá, thân mềm… và thậm chí trong từng nhóm còn tùy thuộc từng bậc mà có những hậu tố khác nhau rất nhiều. Chẳng hạn như

* Lớp chim (Aves) và lớp cá (Pisces) có các bộ mang hậu tố -iformes

* Lớp thú (Mammalia), lớp côn trùng (Insecta) có các bộ mang những hậu tố rất đa dạng, khó hệ thống hóa như: -ptera, -odea, -ates, idea, … có khi là một danh từ ghép bởi một tiền tố hay một gốc từ với một gốc từ hay với một hậu tố nào đó, như Taxo-donta, Archae-o-gastro-poda, Deca-poda

Trong lúc đó ở thực vật học, chỉ có một số trường hợp đặc biệt có dùng những hậu tố khác đi, nhưng cũng được qui tắc hóa:

Đối với Tảo:

* Danh pháp lớp có hậu tố -phyceae

Đối với Nấm:

* Danh pháp ngành có hậu tố -mycota
* Danh pháp lớp có hậu tố -mycetes

* Danh pháp phân lớp có hậu tố -mycetidae.

(vncreature)

Đánh giá:      Google Bookmarks Facebook Twitter   Gửi email     Bản để in     Phản hồi

SÁCH THAM KHẢO

    CÁC BÀI ĐĂNG TRƯỚC:
    TIN BÀI MỚI NHẤT


    ĐƯỢC XEM NHIỀU NHẤT

    SÁCH THAM KHẢO

    LIÊN KẾT WEBSITE

     
     
     
     
     
     
     

    TỪ KHÓA

    BVN - BotanyVN - Botany Research and Development Group of Vietnam
    (©) Copyright 2007-2025