Kỹ thuật trồng rừng cây Ngân hoa

Thông tin cơ bản

Tên thường gọi: Ngân hoa
Tên khác: Trái bàn
Tên tiếng Anh: Robust Silk Oak, Silky Oak, Warragarra.
Tên khoa học: Grevillea robusta A.Cunn. ex R.Br.
Thuộc họ Mạ sưa - Proteaceae

Đặc điểm sinh học, sinh thái

Mô tả

Cây rất cao to, chiều cao có thể đạt tới 37- 40m, đường kính có thể đạt tới 80-100cm, thân rất thẳng và tròn đều, vỏ cây màu nâu đen, vết rạn nông. Tán lá gọn và dầy, cành non, chồi non có lớp lông nhung mầu nâu, lá kép lông chim mọc cách, lá màu xanh đậm, mặt dưới có lông nhung mầu nâu, khi lá già lông nhung chuyển màu xanh xám. Hoa lưỡng tính, chùm hoa dài có màu vàng chanh rất đẹp. Hạt có cánh quanh mép, hạt chứa dầu.

 Một cây Ngân hoa ở vườn chè

 Vỏ thân        Cành mang hoa

 Lá          Hoa

  Quả có chân  Lá và quả lúc khô

 Quả lúc khô   Quả và hạt lúc khô

Phân bố

Vùng nguyên sản Ngân Hoa là Australia, thường gặp trên các rừng mưa thường xanh và các vùng nửa khô hạn phía nam bang Qeensland và phía bắc bang Newsouthwale, gần như trùng khớp với vùng phân bố của Macadamia Tetraphylla – một loài cùng họ Proteaceae rất nổi tiếng về hạt cho dầu.

Vùng phân bố tự nhiên nằm trên bờ biển đông Úc, cao trình từ 0 đến 1.120m, trải dài từ 24 0 30' đến 30 0 10' vĩ độ nam với chiều dài gần 700km và rộng 160 km.

Đặc tính sinh thái

Nhiệt độ bình quân năm vùng phân bố tự nhiên từ 14.7 0 C đến 20.1 0 C, lượng mưa hàng năm từ 720 đến 1.710 mm, nhiệt độ bình quân tháng trong mùa nóng từ 28 đến 30 0 c, bình quân tháng trong mùa lạnh từ 5-6 0 c, khí hậu được xếp loại từ nóng ẩm quanh năm đến nóng ấm có mùa khô không quá dài.

Tại vùng nguyên sản, Ngân Hoa phát triển rất tốt trên các loại đất feralit đỏ phát triển trên đá Ba- zan, đất đen trên bồi tích ven sông, nhưng vẫn sinh trưởng được trên đất sỏi đá, hoặc tầng đất không đủ sâu.

Do tán cây rất đẹp, từ năm 1830 Ngân Hoa đã được dẫn giống gây trồng tại nhiều vùng địa lý khác trên thế giới. Năm 1830 đã được gây trồng trong nhà kính tại Anh làm cây cảnh, sau đó được dẫn giống tới các vùng khác của Châu Âu cũng để làm cây cảnh. Từ 1860, vườn thực vật Manbourn đã chuyển giao hạt giống cho Srilanka, sau đó tiếp tục được dẫn giống và gây trồng rộng rãi tại ấn Độ. Từ năm 1900, Ngân Hoa được dẫn giống và gây trồng tại Algerie và Nam Phi, sang đầu thế kỷ 20 loài này được gây trồng tại các vùng á nhiệt đới và cao nguyên nhiệt đới các nước thuộc nhiều châu lục khác. Ngân Hoa được dẫn giống gây trồng tại Quảng Châu - Trung Quốc từ năm 1925, sau đó được trồng nhiều tại Côn Minh - Vân Nam, đến nay các tỉnh Hải Nam, Quảng Đông, Quảng Tây, Phúc Kiến, Hồ Nam, Triết Giang đều đã gây trồng rộng rãi.

Những theo dõi tại Vân Nam cho thấy ở vùng núi cao, nhiệt độ bình quân năm 15-16 ^oC, cực trị tối cao 30-35 ^oC, cực trị tối thấp – 4 ^oC Ngân hoa có thể phát triển tốt.

Tại vùng ấm áp hơn phía giáp Việt Nam , nhiệt độ bình quân năm 17-18 ^oC, cực trị tốt cao 35-36 ^oC, cực trị tối thấp – 0,5 ^oC Ngân Hoa phát triển tốt nhất.

Tại vùng Cảnh Hồng giáp Miến Điện, nơi khí hậu nóng và mùa khô dài 6 tháng như Thượng Lào, nhiệt độ bình quân năm 21,6 ^oC, cực trị tối cao 41 ^oC, cực trị tối thấp 4,2 ^oC cây phát triển kém hơn.

Sau khi gây trồng rộng rãi ở Trung Quốc, các vùng được coi là thích hợp để gây trồng cần có nhiệt độ bình quân năm từ 15-28 0 c, lượng mưa từ 700-1500mm trở lên, cao trình từ 0 đến 2.300m.

Các vùng gây trồng khác có lượng mưa lớn hơn 2000mm tại ấn Độ, vùng quần đảo Hawai và vùng vịnh Caribea thường có biểu hiện sâu bệnh. Tại nhiều quốc gia khác, cây Ngân Hoa có thể sinh trưởng tốt ở các vùng có lượng mưa 400-600mm hàng năm.

Những cây đầu tiên trồng tại sân Bộ Nông nghiệp & PTNT trong tư thế không bị chèn ép về ánh sáng đều đạt đường kính 1.3 = 27-28cm sau 8 mùa sinh trưởng, những cây trồng tại trại cây ăn quả Nghĩa Đàn Nghệ An cũng đạt D 1.3 từ 30 đến 40 cm sau 15 năm, trong đó những cây đạt kích thức lớn đều không bị chèn ép về ánh sáng, kể cả ánh sáng chiếu bên sườn.

Chỉ có thời kỳ cây con ở vườn ươm, Ngân Hoa đòi hỏi được che bóng nhẹ, nhưng thời kỳ này rất ngắn. Ngay từ năm trồng rừng đầu tiên, loài này đã thể hiện đòi hỏi ánh sáng đầy đủ. Đặc điểm tán lá gọn và đòi hỏi được chiếu sáng cả trên đỉnh và bên sườn tán lá của cây Ngân Hoa rất giống cây mỡ (Manglietia glauca), Ngân Hoa được coi là loài cây không phù hợp với việc trồng rừng thuần loại mật độ cao. Vấn đề này sẽ được thảo luận kỹ hơn trong phần cấu trúc rừng trồng.

Cành Ngân Hoa khá ròn, gặp bão lốc tán lá có thể bị tổn thương nặng.

Ngân Hoa ưa đất tơi, xốp, thông thoáng, thoát nước tốt, rất kỵ ngập úng và đất bí chặt. Phản ứng đất hơi chua phù hợp với Ngân Hoa, pH tốt nhất là 5,5 đến 6,5, nếu pH > 7,0 lá vàng hoặc có biểu hiện thiếu sắt (gân xanh lá vàng), dần dần hỏng ngọn, cây cằn cỗi hoặc chết.

Bộ rễ cây Ngân Hoa phát triển khá sâu, rộng, nói chung bộ rễ Ngân Hoa rộng hơn khá nhiều so với hình chiếu tán lá. Nếu đất tơi xốp và thoát nước, rễ Ngân Hoa phát triển khá sâu và chững lại ở nơi tích đọng nước ngầm. Trong trường hợp mực nước ngầm nông, rễ bàng rễ cám sẽ phát triển rất mạnh; nếu tầng đất mặt bị ngập úng quá lâu cây có thể bị chết. Ngân Hoa không chịu ngập úng, về cơ bản có thể coi là cây chịu hạn, có thể sống và phát triển ở nơi có mùa khô.

Ngân hoa là cây thường xanh, có tập tính thay lá vào tháng 3-4, nếu không khí và đất đều ẩm hiện tượng rụng lá già, trổ lá non sẽ đến muộn, nếu ngược lại, hiện tượng thay lá ít nhiều có tính cưỡng bức sinh lý, mùa thay lá sẽ đến sớm hơn.