Kỹ thuật trồng Trám đen

Thông tin chung

Tên thường gọi:
Tên khác:
Tên tiếng Anh:
Tên khoa học: Canarium tramdeum Dai & Yakovl.
Tên đồng nghĩa: Canarium nigrum (Lour.) Engl.; Pimela nigra Lour.; Canarium pimela Leenh.
Thuộc họ Trám - Burseraceae

Đặc điểm hình thái

Cây gỗ lớn, thân tròn thẳng, đường kính ngang ngực có thể đạt tới 1m, cao 25-30m. ở miền bắc thông thường cây chỉ đạt 50-60 cm đường kính và 20-25 m chiều cao. Vỏ màu nâu nhạt, khi đẽo có nhựa màu nâu đen, hàm lượng nhựa ít hơn trám trắng.

Lá kép lông chim lẻ, không có lá kèm. Lá chét hình thuôn trái xoan, dài10-20 cm, rộng 4-7 cm. Nhiều lá chét, đầu và đuôi lệch rõ rệt, mặt dưới lá nhẵn. Tán lá dày, rậm màu xanh thẫm.

Hoa tự chùm-xim viên chuỳ, thường dài hơn lá. Hoa có cuống dài 1,5-2,0cm. Cây ra hoa vào tháng 4-5. Quả hạch hình trái xoan, màu xanh, chín vào tháng 10-11, khi chín có màu tím đen.

Đặc điểm sinh thái lâm sinh

Ưa đất sét hoặc đất sét pha, sâu, ẩm và thoát nước, pH 4,5-5,5. Ưa ánh sáng mạnh, cây con mấy tháng đầu ưa bóng nhẹ. Từ 1 tuổi cây có thể sống ở ngoài bãi trống và mọc rất tốt xen kẽ với các loài cây tiên phong như Hu đay, Đom đóm. Tái sinh yếu dưới tán rừng, tái sinh tự nhiên mạnh ở các khoảng trống lớn trong rừng, rễ ăn sâu, mọc nhanh. Thường bị sâu đục ngọn ở giai đoạn 1-3 tuổi.

Cây phân bố rộng khắp Việt Nam và thường mọc trong các rừng hỗn giao lá rộng thứ sinh vùng trung du ở độ cao dưới 600 m, lượng mưa 1500-2500 mm/năm. Trong rừng tự nhiên,trám đen thường chiếm tầng trên cùng với lim xanh, giẻ, re, táu, sến… Nhiều nơi đã gây trồng trong vườn, quanh nhà, cây sinh trưởng tốt.

Giá trị kinh tế: Gỗ nhẹ mềm, màu xám trắng giác lõi không phân biệt, có thể dùng làm nhà, đóng đồ dùng, gỗ dán lạng, bút chì, diêm, bột giấy…Có thể chích nhựa thắp sáng và sử dụng nhựa trám trong công nghệ vecni, sơn. Quả ăn được, hạt ép dầu làm nhân bánh. Đây là cây đa dụng, thích hợp trồng trong các vườn rừng, trại rừng theo phương thức nông lâm kết hợp.

Kỹ thuật gieo trồng

Hạt giống: Thu nhặt quả vào tháng 10-11 sau khi quả chín. Ngâm quả vào nước đã đun sôi trong nồi hoặc thùng có nắp đậy. Sau 2-3 giờ vớt quả ra, dùng dao sắc cắt một vòng dọc quả để lấy hạt. Phơi khô hạt ở chỗ râm rồi cho hạt vào chum, vại hoặc vun thành đống nhỏ để trong nhà nơi khô mát. Chồn, sóc rất thích ăn nhân hạt trám nên cần thu nhặt quả kịp thời khi quả chín. Vỏ hạt trám rất cứng và dày nên dễ bảo quản.

Tạo cây con: Ngâm hạt vào nước lã hoặc nước đun sôi sau 2-3 giờ vớt quả ra đem ủ hoặc gieo vào đất cát ẩm chờ khi hạt nẩy mầm đem cấy vào bầu. Vỏ bàu làm bằng PE, thủng đáy có đục 4-6 lỗ quanh thành bầu. Kích cỡ bầu 8 cm x 15-20 cm. Ruột bầu là đất tầng mặt dưới rừng có trộn thêm 10% phân chuồng đã ủ hoai. Phải tưới đủ ẩm và phá váng nhất là lúc cây mầm chưa mọc lên khỏi mặt đất. Sau khi cấy bầu phải làm giàn che nắng 50% trong 2-3 tháng đầu sau đó dỡ giàn che.

Trồng rừng: Tiêu chuẩn cây đem trồng là 4-5 tháng tuổi cao 30-40cm. Thời vụ gieo tốt nhất là tháng 1đến tháng 3. Chọn nơi trồng có đất sâu, dày, ẩm, mát dưới rừng thứ sinh nghèo kiệt để trồng trám đen là phù hợp.

Có thể trồng trám đen bằng phương pháp gieo hạt thẳng hoặc cây con có bằu. Xử lý thực bì bằng cách chặt bỏ toàn bộ thảm cây rừng cũ, tận thu gỗ củi, đốt hoặc xếp cành nhánh theo băng ngang dốc.

Mật độ trồng 1000 cây/ha cự ly hố 5 m x 2 m,kích cỡ hố 30x30x30 cm nếu gieo hạt thẳng. Thời vụ trồng bằng cây con có bằu tốt nhất là từ tháng 4-7, thời vụ gieo hạt thẳng cần sớm hơn, có thể bắt đầu từ tháng 2-3.

Chăm sóc: Cây trồng cần tiến hành từ 3-6 năm liền như sau:

• Năm đầu: 2-3 lần vào sau khi trồng 1-2 tháng, giữa mùa mưa. Chủ yếu là gỡ dây leo, phát bỏ cây cỏ xâm lấn và vun xới gốc.
• Năm thứ hai và ba: mỗi năm hai lần vào giữa và cuối mùa mưa, phát cây cỏ xâm lấn và vun xới gốc.
• Năm thứ tư và năm: chủ yếu phát bỏ cây cỏ xâm lấn, cây tạp chèn ép cây mục đích.
• Năm thứ sáu: Chặt bỏ toàn bộ cây tạp, xấu và lấn át, ảnh hưởng tới sinh trưởng của cây trồng, tỉa những cây trám đen sinh trưởng kém để lại mật độ 500-600 cây/ha.

Thu hoạch: Sau khi trồng 15-20 năm có thể tận thu quả, đến tuổi 30-35 có thể chặt chính.