Cây rau trái đậu dùng để ăn và trị bệnh: Cải trời

Thông tin chung

Cải ma Blumea lacera ảnh theo hoefsmid26.nl

Tên thường gọi: Cải trời
Tên khác: Cải ma, Kim đầu tuyến
Tên tiếng Anh:
Tên khoa học: Blumea lacera (Burm.f.) DC.
Tên đồng nghĩa: Blumea glandulosa DC.
Thuộc họ Cúc - Asteraceae.

Mô tả

Cải trời là loài cây thảo cao 40 - 60cm, phân nhánh nhiều hay ít, với thân xẻ rãnh, khía, có lông. Lá ở phía dưới hình trái xoan ngược, thon hẹp dần thành cuống, chia thùy nhỏ ở phần gốc lá, dài 9cm, rộng 4cm, có lá ở thân hình trái xoan ngược, thon hẹp ở gốc thành cuống ngắn, tù ở đầu, có răng không đều, các lá phía trên tiêu giảm nhiều, không cuống. Tất cả các lá đều có lông trăng trắng và mềm. Đầu hoa màu vàng hay tía, tập hợp thành chùy ở ngọn thân có lá. Quả bế, hình trụ, có 10 cạnh.

Phân bố và sinh thái

Cải trời phân bố khắp vùng Viễn Đông. Ở nước ta, Cải trời mọc hoang ở ven rừng, các trảng cỏ, ven đường đi, nương rẫy bỏ hoang.

Cải ma - ảnh theo farm4.static.flickr.com

Chế biến làm thực phẩm

Nhân dân thường lấy lá và ngọn non, lõi thân của cải trời dùng luộc để chấm với tương, chao, nước cá kho, mắm kho; cũng còn dùng nấu canh với tép, với cá. Ở Giava (Inđônêxia), người ta cũng dùng các chồi non để ăn.

Sử dụng làm thuốc

Cải trời có mùi thơm của long não. Tinh dầu của nó chứa 66% cineola, 10% d-fenchen và khoảng 6% citral.

Nhân dân một số nơi dùng cây giã ra và vứt xuống nước làm mồi thuốc cá… Một số người dùng lá để trị đau bụng. Do cây có tinh dầu nên ở Malaixia, người ta dùng để đuổi sâu bọ và ở Ấn Độ, người ta dùng để trị giun. Ở Trung Quốc, toàn cây được dùng để làm thuốc thanh nhiệt tiêu viêm, chỉ khái bình suyễn.

Cũng cần lưu ý là một số loài Blumea khác cũng được sử dụng làm rau ăn như B. fistulosa (Roxb.) Kurz,  B. repanda (Roxb.) Hand.-Mazz.

Nguồn: Võ Văn Chi